عصبانیت می تواند پاسخ ما به فشارهای روانی جامعه و زندگی فردی باشد که اگر به شکل درست کنترل نشود می تواند بر سلامتی و روابط و حتی اوضاع شغلی شما اثر بگذارد؛چگونگی کنترل عصبانیت همیشه برای افراد مسئله ای حائز اهمیت بوده است که در این مقاله به آن میپردازیم.

عصبانیت چیست

عصبانیت یک سیگنال هشدار است که نشان دهنده نارضایتیست و اغلب با واکنش های فیزیکی ناگهانی همراه است: افزایش ضربان قلب، تنش عضلانی. ما آماده دفاع از خود، دفاع از خود و زندگی خود هستیم. روانشناسان عصبانیت و عصبانیت را دریچه ای می بینند که احساسات دیگری مانند ترس، اندوه و اضطراب را پنهان می کند. 
عصبانیت نیز یک احساس عادی انسانی است و از دوسوگرایی ساخته شده است. هنگامی که عصبانیت ابراز نمی شود، می تواند منجر به خشونت (علیه خود یا دیگران) شود. با این حال، احساس عصبانیت با ابراز عصبانیت متفاوت است. مشکل هرگز احساس عصبانیت فی نفسه نیست، بلکه مشکل نحوه بروز عصبانیت است.

برای جلوگیری از پیام های خشمگین تا حد امکان، می توانیم سعی کنیم احساسات اولیه قبل از این عصبانیت خود را شناسایی کنیم. اینکار به ما این امکان را می دهد که احساسات واقعی خود را به جای بروز واکنش های خشمگینانه بر سر دیگران ابراز کنیم. این می تواند از طریق سوالاتی مانند:

• الان چه بلایی سرم اومده؟
• چه چیزی تحت تأثیر قرار می گیرد؟
• به چه چیزی نیاز دارم؟
• احساس اصلی من در پس خشم، عصبانیت یا ناامیدی چیست؟
• چه احساسی دارم؟ در درون چه احساسی دارم؟
• آیا من می ترسم؟ آیا من ناامید / شرمنده / نگران / عصبی / دلسرد / بی فایده / خسته / نگران / ... هستم؟

می‌توان با توصیف بی‌عدالتی‌ها با قاطعیت و عصبانیت، با صحبت در مورد آنچه در دل ما می‌گذرد (احساسات بدنی، شدت عواطف، نیازهای برآورده نشده) عصبانیت را بدون تعرض یا تضعیف حیثیت دیگران نشان داد.

راهکارهای درست کنترل عصبانیت

جهت اینکه بتوانیم عصبانیت خود را کنترل کنیم و اینکه عصبانیت خود یا دیگری را چگونه تشخیص دهیم، از زبان دکتر افسانه بهرامی روانشناس فردی، خانواده و نوجوان راهکارهایی را در این بخش قرار داده ایم.

عصبانیت خوب است یا بد

چطور می فهمید که عصبانی هستید

• بدنتان به شما می گوید.
• تپش قلب سریع و تنفس تند
• انقباض ماهیچه ها
• صدای بسیار بلند یا بسیار آهسته
• علاقه به دعوا یا شکستن
• احساس غم یا افسردگی

راهکارههای مدیریت عصبانیت

بهترین راهکارهایی که ما را از عصبانیت دور می کند و باعث پایین امدن این احساس در مغز ما می شود چیست

• ترک موقعیت یعنی بهتر است فضایی که درآن قرار دارید را ترک کنید
• عصبانیتان را سرچیزی بی خطر خالی کنید.
• ورزش کنید. ورزش تاثیر بسیار زیادی روی ترشحات مغزی می گذارد و آنها را تنظیم می کند.
• سعی کنید اعداد مابین 20 تا 1 را برعکس بشمرید. این کار باعث می شود ذهن شما درگیر مسئله ای دیگر شود و از آن اتفاقی که باعث عصبانیت شما شده فاصله بگیرد.
• به جای آنکه هر چه دلتان می خواهد به طرف مقابل بگویید .... بنویسید.
• به یک روانشناس مراجعه کنید.

چه عواملی باعث عصبانیت شما می شوند

برخی افراد به راحتی به این سوال پاسخ می دهند و عواملی که در عصبانی شدنشان دخیل هستند را کاملا می شناسند ولی گاهی افراد نمی دانند که چه چیزی باعث عصبانیت در انها می شود و یک حس خشم و کینه و عصبانیت را طی زندگی خود همیشه همراه دارند. حالا مهم ترین این عوامل را بشناسیم:

1.توهین، تحقیر، ناسزا
2. کاری را درست انجام ندادن
3. طرد شدن
4. آزار و اذیت از سوی دیگران
5.منتظر کسی ماندن
6. دستورات و قوانین ناعادلانه
7. احساس ناتوانی کردن
8. شکست
9. جریحه دار شدن احساسات

نویسنده: دکتر افسانه بهرامی، روانشناس فردی خانواده و نوجوان