کاهش وابستگی عاطفی جهت بهبود رابطه

ایجاد ارتباط با دیگران نشان دهندۀ کوشش‌های ما در مسیر درمان و بهبودی است و قطع رابطه و دوری جستن از ارتباط با هم‌نوع، نشانۀ ناخشنودی در ماست. بهبودی این نیست که روابطمان با دیگران را قطع کنیم و از آنها دوری جوییم. اگرچه پاره‌ای از ما شاید برای زمان محدود و مشخّصی از رابطه با دیگران اجتناب کنیم؛ ولی باید این را دانست که بهبودی بدون داشتن رابطۀ درست امکان‌پذیر نیست. در حقیقت بهبودی یعنی اینکه یاد بگیریم درروابط‌مان چگونه عمل کنیم و این امر فقط هنگامی عملی است که اساساً رابطه‌ای داشته باشیم.

مطلب مرتبط: رابطه عاطفی چه ویژگی هایی دارد و چگونه می توان یک رابطه عاطفی ایجاد کرد
بسیاری از ما در بعضی از روابطمان شکست خورده‌ایم. بسیار از ما هم اکنون درگیر روابط اشتباه هستیم. گاهی اوقات روی روابط‌مان سخت تلاش کرده‌ایم و گاهی هم عقب‌نشینی نموده سعی کرده‌ایم روی عملکرد و رفتار خودمان تمرکز و کار کنیم. زمانی آن قدر مشغول بوده‌ایم که به هیچ چیز دیگر نرسیده‌ایم. گاهی متوجّه می‌شویم که یکدیگر را واقعاً دوست داریم و زمانی هم زندگی‌مان واقعاً یک کشمکش است و اصلاً فکر نمی‌کردیم روابط تا این اندازه دشوار باشند. علی‌رغم این کشمکش‌ها و شکست‌هایمان، بسیاری از ما هنوز خواهان یک رابطۀ عاشقانه، متعهّدانه و ارضاکننده هستیم. شاید نگران و دلواپس باشیم ولی در هر صورت اکثراً مایلیم بهترین رابطۀ ممکن را داشته باشیم. مایلیم یاد بگیریم که چه کار باید بکنیم تا رابطۀ خوبی داشته باشیم و آن را بهبود ببخشیم و مرتکب اشتباهات گذشتۀ خود نشویم.

اهمیت دادن به رابطه

باید بدانیم چه رفتارها و شیوه‌های برخوردی، رابطه را تقویت می‌کنند و باعث رشد آن‌ها می‌شوند. نکاتی که به این مسئله کمک می‌کنند عبارتند از:

1. توجّه جدّی به احساس خود و دیگری در رابطه.
2. خواهش کردن به جای دستور دادن.
3. کم‌توجهی،  هنگامی که توجه زیاد باعث آزار خودمان می‌شود.
4. به هنگام نیاز به هم، از یکدیگر چیزی رو دریغ نکنیم.
5. همیشه به فکر خودمان هم باشیم.
6. حدّ و مرز قائل شویم و به حدود و مرزهای فرد حاضر در رابطه نیزاحترام بگذاریم.
7. به خودمان برسیم (احساس مسئولیت در برابر خویشتن به داشتن روابط بهتر با دیگران کمک می‌کند).
8. به خودمان و دیگران علاقه و توجّه داشته باشیم.
9. وابستگی‌های خود را کاهش داده و آن‌ها را به حدّ سالم برسانیم.  
10. به خود و به یکدیگر عشق بورزیم.

مواردی که برای رابطه زیان‌بخش است

1. خودخواهی بیش از اندازه و یا ایثارگری بیش از اندازه داشته باشیم.
2. نه بیش از اندازه بردباری به خرج بدیم و نه بیش از حد نابردبار و ناشکیبا باشیم. 
3. انتظارات بیش از حد و یا کمتر از حد معمول داشته باشیم.
4. انتظار داشته باشیم که روابط ما ضامن خوشحالی، هیجان و انگیزۀ بیشتر برای ما باشد.
5. از اشتباهاتمان درس نگیریم و مانع از تکرار آن‌ها نشویم.
6. در مورد اشتباهات خود سخت‌گیرانه عمل کنیم. 
7. انتظار داشته باشیم خودمان و افراد حاضر در رابطه یا روابط‌مان بدون عیب و نقص باشیم.
8. عدم توجه کافی به نوع رابطه، و یا موشکافی بیش ازحد دربارۀ یک رابطه.

نکات مهمی در خصوص حفظ و تقویت رابطه

باید توجه کردکه، رابطه هم مثل همۀ چیزهای زندۀ دنیا برای خود تاریخ تولد و مرگ دارد( اول، وسط، پایان). برای عده‌ای این زمان فقط دوازده ساعت و برای برخی دیگر یک عمر است. رابطه هم یک امر متناوب است که هیچ گاه در یک وضعیت نمی‌ماند. دورهای متناوب(یک درمیان) آن عبارتند از: «هیجان و بی‌حوصلگی، آرامش و کشمکش، دوری و نزدیکی، درد وخوشی، رشد وتوقف.»
گاهی با تغییر در یک دوره و یا فصل رابطه، مرزها و ابعاد آن رابطه هم تغییر می‌کنند. بهتر است انعطاف‌پذیری کافی را برای پذیرش و گذر از این دوره‌ها و فصل‌های متغیر را فراگیریم. رابطه به این خاطر برقرار می‌شود که هر دو طرف فکر می‌کنند جواب‌گوی نیازهای خاص آن‌ها در زمان برقراری رابطه است. بهبودی در روابط زمانی میسر است که هریک از ما در انتخاب آنچه می‌خواهیم و نیاز داریم و برای ما اهمیت دارد، آزاد باشیم. شاید هیچ قسمت از زندگی ما به اندازه روابط‌مان نشان‌دهندۀ شخصیت ذاتی ما نباشد (تاریخچه روابط، شرایط فعلی و هدف‌های ما).

هیچ رابطه ای کامل نیست

حرف آخر این که روابط ما هم مثل خود ما هستند اگر افراد سالمی هستیم روابط سالمی هم خواهیم داشت. اگر چه بعضی افراد و روابط ممکن است از بعضی دیگر سالم‌تر باشند اما هیچ کدام کامل نیست. مطالب زیادی درباره چیزهای ایده‌آل نوشته شده است ولی چنان روابطی به وجود نمی‌آیند و اشخاص آن‌گونه رفتار نمی‌کنند. حقیقت این است که با بعضی افراد آسان‌تر از دیگران می‌توان زندگی کرد.

• نداشتن رابطه اشکالی ندارد. اهمیتی ندارد که رابطۀ راکد را قطع کنیم. 
• ماندن در یک رابطه هم ایرادی ندارد. 
• تمایل به داشتن رابطه اشکالی ندارد(حتی اگر در یکی دو رابطه قبلی شکست خورده باشید). شما سزوار یک شانس دیگر هستید، چه برای یک رابطه جدید باشد یا بهبود رابطۀ کنونی. 
• می‌توانید عشق دائمی را پیدا کنید. تنها کسی را که می‌توانید تغییر دهید خودتان هستید، اما گاهی با این کار چیزهایی بسیاری را که باورتان نمی‌شود تغییر خواهید داد.

برگرفته از کتاب وابستگی عاطفی

خلاصه شده توسط دکتر افسانه بهرامی،  دکترای مشاوره