هنر درمانی می تواند برای بخش وسیعی از اختلالات توجه و تمرکز مورد استفاده مفید قرار بگیرد؛ضمن اینکه باعث می شود فرد تجربه تازه ای به دست اورد باعث بهبود عملکرد روحی و روانی و حتی جسمی افراد میشود.

هنر درمانی چیست؟

به شیوه ای از درمان گفته می شود که فرد وارد دنیای هنر و خلاقیت می شود و با فعالیت های خلاقانه دیداری و شنیداری، از نظر روحی و روانی درمان می شود. هنر درمانی سلامت روانی و بهزیستی را تامین می کند اختلالات روانی مانند خشم یا پرخاشگری گاهی توسط پرداختن به یک هنر ، کاملا کنترل می شود. درواقع با پرداختن به هنر، افکار و احساسات فرد درگیر آن هنر می شود و هم در او ایجاد انگیزه و تجربه جدید میشود و هم به سلامت روحی و جسمی او کمک می کند و ادامه آن باعث خود آگاهی و شناخت استعدادها و مهارتهایش می شود و باعث می شود که به احساس رضایت درونی برسد و همانطور که قبلا گفته شد رسیدن به رضایت و خوشبختی درونی بسیاری از نابهنجاری ها و ناملایمات فکری و ذهنی در افراد را برطرف می کند.

درواقع هنر درمانی بستری را فراهم می کند که افراد بدون نیاز به گفتگو، بدون نیاز به مخاطبی که بخواهد با او صحبتی کند و کلام خود را از طریق صحبت به او انتقال دهد، با فعالیت هایی مثل نقاشی، نواختن ساز، مجسمه سازی و ... با محیط ارتباط بگیرد و به آرامش روحی خود برسد. استفاده از روش های هنری برای درمان اختلالات روانی و افزایش سلامت روان به عنوان هنر درمانی شناخته می شود. هنر درمانی یک تکنیک است که ریشه در این ایده دارد که بیان خلاق می تواند شفا و بهزیستی روانی را تقویت کند

روانشناسی هنر چیست؟

همیشه برایم هنر، از یک جایگاه خاص و ویژه ای برخوردار بوده و هست و جایگاه هنر را از تزیین کاخ ها و گرم کردن بزم های سلاطین ، بسیار فراتر می بینم و هنر را یکی از مهم ترین نیازهای بشر می دانم. زیرا ایمان و اعتقاد دارم که مثلا کسی که هنر نقاشی دارد فقط کافیست یک قلم و کاغذی داشته باشد تا بتواند آرزوهای خود را در آن مجسم سازد زیرا این اصل را می دانم که تن انسان زندانی ناتوانی هاست و اسیر لحظه و اکنون است.

روانشناسی هنر : تاثیر هنر در درمان روح و روان

ذهن انسان ویژگی تخیل و تفنن را دارد و می تواند به راحتی به آینده و گذشته سفر کند و با نیروی تخیل خود می تواند به آسمان ها بپرد و یا بدون داشتن آبشش زیر اقیانوس ها رود در حالیکه جسم انسان نه پری برای پرواز دارد و نه امکانی برای نفس کشیدن زیر آب . جسم انسان پیر و ناتوان می شود اما ذهن به جاودانگی می اندیشد. هرکدام از ما منحصر به فرد هستیم که از این قوه تخیل و نیروی ذهن خود می توانیم استفاده کنیم و به واسطه هنر ، آرزوهای فردی خود را برآورده سازیم. به همین دلیل است که هنر باعث کاهش تنش هاست و در برآورده کردن آرزوهای فردی می تواند عمل کند. و این اثر و نتیجه هنر درمانی است.

مثلا فردی که مهارت نوشتن و قصه گویی دارد گویا دارد روایتی از جهان و انسان در زندگی می آفریند و اینکه کسی که مهارت نواختن ساز و موسیقی دارد گویا دارد حرف های نگفته و نگفتنی های خود را تبدیل به گفتمان همگانی می کند پس با هنر می شود ناگفته ها را گفت و آرزوها را جامه ی عمل پوشاند و تمام کارهای نشدنی به دلیل محدودیت های جسمانی را شدنی کرد و از قفس تن عبور کرد و همین جولان بی وقفه ذهن که به صورت هنر می شود آن را نمایان کرد، پدید آورنده فناوری برای بشر شده که می تواند با اختراع هواپیما به آسمان ها پرواز کند و با اختراع زیردریایی ها به اعماق اقیانوس ها برود وباعث کاهش محدودیت های جسم و تن شد. فکر می کنم تا اینجا متوجه تاثیر و اهمیت هنر درمانی شده باشید

تاثیر روانشناسی هنر

هنر بعنوان یک ابزار جهت درمان بیماری های روح و روان استفاده می شود. ابزاری که به فرد کمک می کند درگیری های ذهنی خود را بتواند برون ریزی کند. درواقع هنر درمانی می تواند به موارد زیر در ذهن افراد کمک کند:

• یادگیری مهارت کنترل احساسات
• تخلیه هیجانی
• تمرکز و مدیریت فکری
• کنترل احساسات
• تبدیل افکار منفی به مهارت های مثبت
• کنترل حالت ها و هیجانات آنی و لحظه ای
• تشخیص بهترین نوع بیان و ابراز احساسات در خود
• رهایی از سرکوب احساسات
• رهایی از خشم و پرخاشگری
• رهایی از افکاری که اجازه تصمیم گیری می شوند
• فاصله گرفتن از افراد سمی و ویرانگر ذهن
• ایجاد انگیزه با بهبود مهارت و استعداد
• ایجاد احساس رضایت درونی
• ارتباط خوب با خویشتن، ایجاد عزت نفس و اعتماد به نفس

پزشکان خاطرنشان کردند که افرادی که با بیماری روانی زندگی می کنند اغلب خود را در نقاشی ها و سایر آثار هنری نشان می دهند ، که بسیاری را وادار به استفاده از هنر به عنوان یک استراتژی درمانی کرد. تکنیک های ارزیابی و درمان. درواقع هنردرمانی روشی است که در آن استعدادهای فردی نمایان می شود همین باعث می شود که انگیزه پیدا کند در جهت بهبود و ارتقای آن هنر تلاش کند و اینگونه روی تمرکز و تصمیم گیری او تاثیر مثبت ایجاد می شود و اینکه فرد بیشتر از اینکه بخواهد درگیر نابهنجاری های رفتاری خود باشد، تمرکز و فکر او درگیر یک هنر می شود که به آن علاقمند است و همینطور مغز او نیز این فرصت را پیدا میکند که هورمون های مفید و مورد نیاز بدن را ترشح کند. همچنین مغز ارتباط بهتری با محیط برقرار می کند. بعنوان مثال فردی که می خواهد منظره ای از طبیعت را نقاشی کند با رنگهای سبز و آبی ارتباطی می گیرد که قطعا مغز معطوف آن خواهد شد. یا موسیقی درمانی یا هر خلاقیت دیگر، فرد ایده ای را پیاده می کند که از برداشت خودش از زندگی و دیگران نشات گرفته و اینگونه به درمانگر خود کمک می کند تا با دنیای درون او ارتباط برقرار کند.

جلسات هنردرمانی به چه صورت است

هنر درمانی هم به صورت گروه درمانی برگزار می شود و هم به صورت فردی. هدف هنر درمانی این است که با استفاده از این رویکرد، درمانگر می تواند دنیای ناخود آگاه فرد ورود پیدا کند و مفاهیم ذهنی او را تحلیل کند و آنها را به خودآگاه تبدیل کند و فرد را با الگوهای ذهنی ساخته شده در ذهنش روبه رو کند و کمک کند تا آنها را بشناسد چون همانطور که می دانید یکی از سخت ترین مراحل روانکاوی چیست درواقع مواجه شدن و روبه رویی با مشکلات رفتاری، نابهنجاری ها، الگوهای اشتباه و ناسالم که فرد به صورت ناخودآگاه هم آن ها را پذیرفته و هم آنها را انجام می دهد و هم ادامه می دهد و بهمین دلیل پی در پی مشکلات مشابه برای او رخ می دهد.

هنر درمانی برای چه سنی مناسب است؟

هنر درمانی برای هر سنی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین برای افرادی که بیماری های جسمی دارند و به خاطر آن بیماری اضطراب و استرس بسیاری را متحمل می شوند، هنردرمانی بسیار کاربردی خواهد بود. بیماری هایی مانند اوتیسم ، سرطان، ام اس و سایر بیماری های صعب العلاج.

انواع هنر درمانی

• رقص درمانی
• موسیقی درمانی
• تئاتر درمانی
• نقاشی درمانی
• عکاسی
• قصه درمانی
• و ...

هدف از هنر درمانی

هدف از هنر درمانی استفاده از فرایند خلاق برای کمک به افراد برای کشف بیان خود و با انجام این کار ، یافتن راه های جدید برای به دست آوردن بینش شخصی و توسعه مهارت های مقابله ای جدید است. ایجاد یا قدردانی از هنر برای کمک به افراد در کشف احساسات ، توسعه خودآگاهی ، مقابله با استرس ، افزایش عزت نفس و کار بر روی مهارت های اجتماعی استفاده می شود.

تکنیک های هنردرمانی

تکنیک های مورد استفاده در هنر درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• کلاژ
• رنگ آمیزی
• دودلینگ و خط خطی
• نقاشی
• نقاشی با انگشت
• رنگ آمیزی
• عکاسی
• مجسمه سازی
• کار با خاک رس

هنگامی که مراجعان هنر را خلق می کنند ، ممکن است آنچه را که ساخته اند و احساسی که در آنها ایجاد می کند ، تجزیه و تحلیل کنند. درواقع همه ی مردم می توانند با کشف هنر خود به دنبال موضوعات و درگیری هایی باشند که ممکن است بر افکار ، احساسات و رفتار آنها تأثیر بگذارد. از هنر درمانی می توان برای درمان طیف وسیعی از اختلالات روانی و ناراحتی های روانی استفاده کرد. در بسیاری از موارد ، ممکن است همراه با سایر تکنیک های روان درمانی مانند گروه درمانی یا درمان شناختی-رفتاری (CBT) استفاده شود.

برخی از شرایطی که هنر درمانی برای درمان استفاده می شود عبارتند از:

• مسائل مربوط به افزایش سن 
• اضطراب
• سرطان 
• افسردگی
• اختلالات خوردن 
• مشکلات عاطفی
• مشکلات خانوادگی یا رابطه ای 
• شرایط پزشکی
• علائم روانی مرتبط با سایر مسائل پزشکی
• اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
• مسائل روانی اجتماعی
• فشار
• اختلال مصرف مواد

مزایای هنر درمانی

بر اساس مطالعه ای که در سال 2016 در مجله انجمن هنر درمانی آمریکا منتشر شد ، کمتر از یک ساعت فعالیت خلاقانه می تواند استرس شما را کاهش داده و بدون در نظر گرفتن تجربه هنری یا استعداد ، بر سلامت روانی شما تأثیر مثبت بگذارد. یک درمانگر هنری ممکن است از انواع روش های هنری ، از جمله طراحی ، نقاشی ، مجسمه سازی و کولاژ با مشتریان مختلف از کودکان خردسال تا بزرگسالان استفاده کند. مشتریانی که ضربه روحی ، خشونت جسمی ، سوء استفاده خانگی ، اضطراب ، افسردگی و سایر مسائل روانی را تجربه کرده اند ، می توانند از ابراز خلاقیت خود سود ببرند.

برخی از مواردی که ممکن است از هنر درمانی استفاده شود عبارتند از:

• بزرگسالانی که استرس شدید را تجربه می کنند 
• کودکانی که در مدرسه یا خانه با مشکلات رفتاری یا اجتماعی روبرو هستند
• کودکان یا بزرگسالانی که یک رویداد آسیب زا را تجربه کرده اند 
• کودکان دارای اختلال یادگیری
• افرادی که با آسیب مغزی زندگی می کنند
• افرادی که مشکلات روانی را تجربه می کنند

میزان اثربخشی هنر درمانی

در حالی که تحقیقات نشان می دهد که هنر درمانی می تواند مفید باشد ، برخی از یافته ها در مورد اثربخشی آن مخلوط است. در مطالعات انجام شده بر روی بزرگسالانی که تروما را تجربه کرده اند ، هنر درمانی به طور قابل توجهی علائم تروما را کاهش داده و سطح افسردگی را کاهش می دهد. یک بررسی اثربخشی هنر درمانی نشان داد که این تکنیک به بیماران تحت درمان سرطان برای بهبود کیفیت زندگی آنها کمک می کند و انواع علائم روانی را کاهش می دهد. یک مطالعه نشان داد که هنر درمانی افسردگی را کاهش داده و عزت نفس را در افراد مسن که در خانه سالمندان زندگی می کنند افزایش می دهد

لازم نیست هنرمند باشید تا در جلسات هنر درمانی شرکت کنید

افراد برای شرکت در هنر درمانی نیازی به توانایی هنری یا استعداد خاصی ندارند و افراد در هر سنی اعم از کودکان ، نوجوانان و بزرگسالان می توانند از آن بهره مند شوند. برخی از تحقیقات نشان می دهد که فقط حضور هنر می تواند در افزایش سلامت روان نقش داشته باشد. یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که هنر نمایش داده شده در محیط بیمارستان به محیطی کمک می کند که بیماران در آن احساس امنیت می کنند. همچنین در بهبود اجتماعی شدن و حفظ هویت در خارج از بیمارستان نقش داشت

هنر درمانی، کلاس هنر نیست

مردم اغلب تعجب می کنند که یک جلسه هنر درمانی با یک کلاس هنری چه تفاوتی دارد. در جایی که یک کلاس هنری بر آموزش تکنیک یا ایجاد یک محصول نهایی خاص متمرکز است ، هنر درمانی بیشتر این است که به مشتریان اجازه دهیم بر تجربیات درونی خود تمرکز کنند.