خشم به خودی خود یک مشکل به شمار نمی رود و همه انسان ها آن را تجربه می کند؛در صورتی که خشم کنترل نشود میتواند منجر به پرخاشگری شود؛خشم و عصبانیت مربوط به سیستم جنگ و گریز یا سیستم همدردری است؛خشمی گه دائم همراه فرد باشد و کنترل نشود میتواند پیامدهای ناگواری برای افراد داشته باشد.

خشم چیست؟

از انواع احساسات طبیعی افراد، خشم است. درواقع واکنشی هیجانی که ممکن است حتی در یک لحظه به یک سری مسائل و موضوعات که در زندگی افراد رخ می دهد باشد و آنها را دچار خشم و عصبانیت می کند. متاسفانه این واکنش گاهی به صورت بسیار شدید مانند بی احترامی و دشنام ،حرکات جنون آمیز، جنگ و دعوا، کتک کاری، رخ می هد و گاهی در برخی افراد نیز گذرا و بدون واکنش غیرطبیعی رخ می دهد. گاهی با مراجعه به روانشناس و گاهی در حالت خشونت های شدید ، مراجعه به یک روانپزشک خوب درمان انجام می شود.

بروز خشم در افراد مختلف

خشم و عصبانیت در افراد مختلف خود را به صورت های مختلف نشان می دهد. خشم روی نحوه گفتار و کلام افراد تاثیر می گذارد. گاهی فرد ظاهرش برافروخته یا رنگ صورتش قرمز می شود. گاهی دستان خود را مشت می کند و فشار می دهد. گاهی با گاز گرفتن لب سعی در کنترل خشم خود دارد و گاهی نیز افرادی که بسیار از لحاظ درونی قوی هستند و می توانند عصبانیت خود را پنهان کنند کاملا ریلکس و آرام به ادامه کار خود می پردازند.

خشم و اختلال شخصیت

با اینکه خشم و عصبانیت، پدیده ای کاملا طبیعی است، اما گاهی به یک اختلال تبدیل می شود. وقتی خشم باعث شود که رفتارهای فرد از حالت عادی و بهنجار خارج شود و به عکس العمل های منفی یا خطرناک منجر شود و این تکرار شود، آنوقت از نظر روانپزشکی این خشم یک اختلال محسوب می شود که باید درمان شود. مثلا داد و فریاد زدن، پرت کردن موارد، دست بلند کردن روی فردی که باعث خشونت شده، آسیب زدن به محیط اطراف، خودزنی کردن و اینگونه رفتارها با توجه به عواقب خطرناکی که می توانند داشته باشند جزو مسائلی هستند که باید توسط مشاور یا روانپزشک مداوا شوند.

راهکارهای کنترل خشم

راه های زیادی برای کنترل خشم وجود دارد که در این مقاله به برخی از این روش ها اشاره میشود.

درک تفاوت ها

اگر می خواهید بدانید که چگونه می توانید خشم خود را کنترل کنید، اول از همه باید این واقعیت را درک کنید که دنیا، دنیای تفاوت هاست. تفاوت بین انسان ها، بین سلائق، بین خواسته ها. هیچ فردی مانند فرد دیگر نیست و به ازای هر یک نفر یک جهان بینی وجود دارد. پس ما هرقدر هم تلاش کنیم نمی توانیم با بقیه هیچ گونه اختلاف نظری نداشته باشیم. هرقدر هم با همسر خود یا همکار خود شبیه باشیم و طرز فکر مشابهی داشته باشیم باز هم بین ما تفاوت های فرهنگی، مذهبی، اعتقادی و رفتاری و ... وجود دارد چون هریک از ما در خانواده ها و در محیط های مختلفی رشد کرده ایم. با پذیرفتن تفاوت ها می توان به این درک رسید که همه مجبور نیستند و نباید که با ما موافق باشند. همیشه و در هر لحظه از زندگی امکان دارد تفاوت های ما و اطرافیانمان نمود پیدا کند و ما باید قدرت پذیرش این تفاوت ها راداشته باشیم نه اینکه با خشم به جنگ آنها برویم.

کنترل استرس و تاثیر آن در کنترل خشم

معمولا افرادی که درگیر استرس و اضطراب هستند، دچار خشم و عصبانیت شدیدتری می شوند. معمولا استرس در افراد چون آرامش را از فرد ساقط می کند، ذهن فرد دائم در تلاطم است و همینکه با کوچکترین اختلاف نظر یا مسئله و مشکلی مواجه شود، سریعا دنبال راه فرار از موضوع یا دنبال تخلیه افکار و هیجان خود می گردد و بهمین خاطر ممکن است خشم خود را به هر نحوی که باعث ایجاد آرامش در او شود، بروز دهد. درنتیجه افرادی که ذهن درگیر دارند کمتر از دیگران می توانند هنگام عصبانیت ، ریلکس باشند و رفتارهای درست و منطقی از خود نشان دهند. تماشای ویدیوی چگونه بتوانیم خشم خود را کنترل کنیم و چه عواملی که روی کنترل خشم تاثیر می گذارند به شما کمک بسیاری خواهد کرد.

عصبانیت و مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر

مشخص است افرادی که بدن آنها درگیر مواد مخدر یا الکل است، به محض نیاز عکس العمل از خود نشان می دهد. گاهی عکس العمل این افراد با پرخاشگری و گاهی با سکوت و افسردگی همراه است. اما عصبانیت و پرخاشگری و خشم بیشتر در این افراد دیده میشود که بخاطر نیاز جسمی خود مجبور می شوند بدنبال راهی برای کاهش استرس و اضطراب باشند.

مسائل و مشکلات زندگی

مشکلات و مسائل مالی، درگیر بودن به بیماری خود یا عزیزان، سرخوردگی ها یا عقده های جنسی، مشکلات خانوادگی، اختلالات روانی حاصل از دوران کودکی، رفتارهای والدین مثل کنترلگری، همگی بر بروز خشم در افراد تاثیر میگذارند. درواقع می توان هنگام بروز مشکلاتی که دائم ذهنمان را درگیر می کند با کمک یک مشاور خوب، بار ناراحتی ها یا اضطراب ها را از فکر و روان برداشت تا از عواقبی که بر زندگی ما می گذارند در امان بود. چون خشمی که به دلیل درگیر بودن ذهن به مسائل و مشکلات قدیم و حال برمیگردد ، تا برطرف نشود فروکش نمی کند و دائم روی زندگی و ارتباطات فردی اثر سو می گذارد. بسیار مراجعان را می بینم که دائما درگیر گذشته ی خود هستند، درگیر رفتارهای غیرعاقلانه یا زورگوی پدر و مادر خود هستند، درگیر مسائل عاطفی یا عغده های جنسی یا درگیر روابط جنسی خطرناک یا مسائلی مثل تجاوز هستند که بخاطر اینکه فکرشان مدام درگیر حوادث و اتفاقات منفی است هم تمرکز ندارند و هم با کوچکترین مسئله ای بهم می ریزند.

کنترل خشم با ورزش و اهمیت دادن به سلامت جسم

سلامت جسم برای هر فرد از دچار شدن به مسائل و مشکلات بسیاری پیشگیری می کند. اینکه ما بتوانیم با ورزش کردن میزان اکسیژن لازم برای بدنمان را فراهم کنیم، گردش خون خود و ضربان قلب خود را کنترل کنیم، قطعا آرامش درونی خواهیم یافت. همه ما می دانیم که سلامت جسم روی سلامت روح وروان افراد تاثیر می گذارد. حتی مشاهده می کنیم افرادی که دچار عارضه جسمی هستند از مریضی رنج می برن حتی گاهی از یک سردرد، شدیدا مستعد هستند که زود از کوره دربروند و از هر چیز پیش پا افتاده ای شاکی می شوند و بهم می ریزند. این حالت در افراد مسن نیز دیده می شود که کم کم با افزایش سن و با تحلیل میزان سلامتی و قوت خود، بیشتر از جوانترها بی حوصله می شوند و طاقت تغییر یا مخالفت را ندارند