اختلال خلقی فوبیا_علائم و ویژگی های اختلال خلقی فوبیا کدام است؟

فوبیا چیست؟

ترس برای هر شخص واکنشی طبیعی است که بسیاری مواقع مانع نجات یا حتی پیشرفت او می شود اما گاهی این ترس  آنقدر شدید و پیچیده می شود که زندگی شخص را تحت تاثیر قرار می دهد و تبدیل به هراسی می شود که به طور دائم در ذهن شخص می ماند و او را بسیار تحت تاثیر قرار می دهد. فوبیا یا هراس، به همین نوع ترس گفته می شود و در اصل ترسی است که خیلی بزرگ تر و شدید تر از حالت واقعی آن است. مثلا ترس از گربه برای شخص، در حدی است که گربه برایش یک حیوان درنده وحشی عظیم الجثه آدمخوار محسوب می شود که هر آن ممکن است جان یک انسان را بگیرد. البته گاهی افرادی که فوبیا دارند می دانند که این حد از ترس، غیر منطقی است و باید روی ترس خود کار کنند و درنتیجه بسیار تلاش می کنند و می خواهند که این ترسشان را از بین ببرند اما موفق نمی شوند. ولی این نکته مثبت در اختلال خلقی فوبیا محسوب می شود که مراجع با مشاور خود همکاری می کند و به توصیه های او گوش میدهد و برای رهایی خود تلاش می کند. مثلا همانطور که در اختلال شخصیت خودشیفته توضیح دادیم، فرد تلاشی برای بهبود خود نمی کند و نمی خواهد بپذیرد که باید تغییر کند.
البته اضطرابی که فرد بخاطر مسائل و امور روزمره خود دارد مسائلی چون از دست دادن شغل طبیعی است و نمی توان آن را فوبیا دانست.

انواع فوبیا را بشناسیم

اولین نوع فوبیای ساده ای است که فرد از اشیاء خاص می ترسد و واهمه دارد

دومین ترس یا همان اضطراب شدید است که فرد از موقعیت های اجتماعی واهمه دارد و می ترسد در آن موقعیت ها قرار گیرد که به این نوع فوبیا، هراس اجتماعی می گوییم.

سومین نوع فوبیا، ترس از تنها ماندن در مکان های عمومی است. مثلا فرد تمام تلاش خود را می کند که از سوار شدن به اتوبوس، قطار یا رفتن به کنسرت و سینما خودداری کند چون اگر در این مکان ها قرار بگیرد دچار وحشت میشود و می خواهد سریع از مکان ها فرار کند.

علائم فوبیا چیست؟

• مشاهده ترسی که یا بی دلیل است یا دلیل بزرگی برای ترس ندارد. مثلا قرار گرفتن در طبقات بالایی ساختمان یا قرار گرفتن در آسانسور یا ترس شدیداز حیوانات و پرندگان
• واکنش شدید و آنی به یک اتفاق، شی یا حیوان که بلافاصله در لحظه ای که فرد متوجه آن می شود، اتفاق می افتد.
• ترس غیر عادی از چیزی که خطری برای شخص ندارد و از نظر دیگران نیز غیر عادی قلمداد می شود و دیگران با دیدن واکنش فرد دچار فوبیا متعجب می شوند.
• تپش قلب، رنگ پریدگی، استرس و عرق کردن، وحشت و بهت زدگی، عدم توانایی در صحبت کردن، سرد شدن دست و بدن، احساس گرفتن قلب و حملاتی شبیه پانیک در لحظه، علائمی است که نشان می دهد فرد نسبت به آن موقعیت یا شی یا حیوان دچار فوبیا شده است.

ویژگی های فرد دچار اختلال فوبیا

فردی که نسبت به شی یا موقعیت یا مکانی فوبیا دارد، به شدت ممانعت می کند که در آن موقعیت قرار گیرد. یعنی اضطرابی که وجودش را فرا می گیرد کاملا مشهود است و بخاطر همین او از وضعیتی که پیش رو دارد بسیار دوری می کند و تمام تلاش خود را می کند تا درآن شرایط قرار نگیرد.

از بین رفتن فوبیا

تحقیقات نشان داده است که وقتی فرد دچار فوبیا است، هنگامیکه به اجبار با آن روبرو می شود ترس و فوبیایش از بین می رود. مثلا شخصی که از دندانپزشکی می ترسد وقتی از شدت دندان درد مجبور می شود به پزشک مراجعه کند، یگر ترسش از بین می رود یا مثلا شخصی که از سرطان بسیار بیم دارد اگر ببه سرطان مبتلا شود کم کم ترسش را از دست می دهد چون دیگر درگیر سرطان شده و مجبور است با آن دست و پنجه نرم کند و کنار بیاید.

عوامل ایجاد فوبیا

در بسیاری مواقع، فوبیا بخاطر عوامل ژنتیکی است. مثلا فردی که والدینش دچار فوبیا بوده اند به احتمال زیاد او هم درگیر فوبیا خواهد شد. برخی مواقع فردی که همیشه به الگوبرداری پرداخته است ممکن است ترس و فوبیا را از کسی نیز فراگرفته باشد. گاهی نیز والدین با رفتارهایشان یا کمال گراییشان برای تربیت فرزند خود از ترساندن او بهره گرفته باشند که به مرور و با رشد کودک یک سری ترس ها در ذهن آنها ماندگار شود و تا ابد (اگر درمان نشود) همراه فرد بماند. مثلا مادری که دائم برای تنبیه کودک او را از انباری ترسانده ممکن است آن فرد در آینده نیز از انباری خانه خود یا هر انباری دیگری وحشت داشته باشد.

روان درمانی در درمان فوبیا

همانظور که گفته شد از آنجا که بیشتر مواقع بروز فوبیا ریشه در کودکی فرد داشته و یا مربوط به رفتار والدین فرد می باشد، پس روان درمانی که توسط روانکاو انجام می شود از بهترین روشهای درمانی برای این افراد است که بتوانند با ریشه های ترس های خود مواجه شوند و دلیل ترس بی اندازه و بی دلیل خود را بشناسند و کم کم بتوانند بر ترس هایشان غلبه کنند.