کسالت و دلزدگی در نوجوانان

طبق برخی تحقیقات انجام شده درباره علت مصرف مواد مخدر در نوجوانان و دانش آموزان، که از تعداد بسیاری دانش آموزان 12 تا 17 ساله، ثابت شده است که بیشترین و بزرگترین دلیل مصرف این مواد یا الکل، علت استرس می باشد. در ارتباط با روانشناسی نوجوان چیست اطلاعات کامل تری به دست آورید.

در این تحقیقات با نظرسنجی از دانش آموزان دریافته اند که بیشتر دانش آموزان درگیر استرس درسی هستند.

درواقع آن دسته از دانش آموزانی که استرس بیشتری داشته اند، بیشتر به مواد مخدر یا الکل رو آورده اند. پس می توان اینطور گفت که اگر نوجوانی احساس کند استرسش زیاد است، این یک همبستگی ویژه ای با روآوردن به مواد مخدر یا الکل دارد.

همچنین جزو نتایج ای نتحقیقات، عنوان شده است که احساس بی حوصلگی نوجوان و یا به اصطلاح "حوصله سررفتن"، در آنها تمایل شدیدی برای مصرف مواد و الکل، ایجاد می کند. جمله هایی مثل حوصله ندارم، حوصله ام سر رفته، حسش نیست، حال ندارم را در نوجوانان جدی بگیرید.

عوارض بی حوصلگی در نوجوانان

بهتر است اینطور بگوییم، اگر نوجوان در زندگی احساس دلزدگی، ملالت، کسالت، بی حوصلگی میکند و تمایلی به برقراری ارتباط با محیط و با دیگران ندارد، احتمال مصرف مواد مخدر و الکل در او بیشتر می شود، احتمال بروز افسردگی در او بیشتر می شود و احتمال اینکه طول عمر او کوتاه شود به مراتب بیشتر می شود.

احساس flow یعنی احساس خوش گذشتن، لذت بردن از زندگی رضایت داشتن و خوشحال بودن از وقتی که انسان دارد و این دقیقا نقطه مقابل احساس دلزدگی و کسالت است.

طی تحقیقی، سؤالی که از دانش آموزان پرسیده شده است این است که چقدر حوصله شما سر می رود؟ و آنها باید با گزینه های نسبتا زیاد، گهگاه، به ندرت و هیچوقت باید پاسخ می دادند. طبق این تحقیق بزرگ، 17% جواب نسبتا زیاد را داده اند و 83 درصد بقیه گزینه ها را.


یافته ی اول:
افرادی که جزو این 17درصد باشند، 50درصد احتمال مصرف مواد مخدر و الکل در آنها بیشتر است.

یافته ی دوم:
اگر پول توجیبی نوجوانان بیشتر از 50 دلار در ماه باشد، در مقایسه با کسی که زیر 15 دلار پول توجیبی دارد، امکان مصرف در آنها 2 برابر میشود.

یافته ی سوم:
اگر موارد استرس، احساس بی حوصلگی و پول توجیبی بالاتراز 50 دلار با هم ادغام شده باند، 4 برابر احتمال دارد سمت مصرف مواد مخدر و الکل بروند.

والدین باید مواظب این 3گانه ی بدخیم باشند.

اهمیت میزان پول توجیبی نوجوانان

بنا به نتایج بالا اگر نوجوان شما، می گوید از پس درس ها برنمیاید، یا اینکه حوصلش سر می رود و تمرکز و توجه ندارد، بدترین کار ممکن این هست که پول توجیبی او را افزایش دهید. وقتی دانش آموز احساس بی حوصلگی می کند، چگونه از آن فرار می کند؟ عوارض احساس کسالت، ملالت، بی حوصلگی در نوجوانان، بسیار اهمیت دارد. از 976 دانش آموز آلمانی بین کلاس 5 تا10 با میانگین سنی 14 تا 25 ساله مطالعه ای صورت گرفته که نشان داده شده عامل جدی  تهدید کننده در دانش آموزان اضطرابشان نیست بلکه بی حوصلگی آنهاست. اینکه دانش آموز در کلاس حوصله اش سر می رود، درس برایش جذاب نیست، حواسش به زمان است که زودتر بگذرد! دشمن شماره 1 برای دانش آموزان این است که حوصله شان  سربرود.

دکتر افسانه بهرامی روانشناس نوجوان

رویکردهایی که هنگام مواجهه با استرس وجود دارد

وقتی شما استرس دارید 2 گزینه پیش رو دارید یعنی عکلکرد شما هنگام استرس دقیقا یکی از راههای زیر خواهد بود.

رویکرد Approach

یعنی حرکت به سمت آن عامل استرس. مثلا به کسی که در شما استرس ایجاد کرده فکر می کنید و درباره اش تصمیم می گیرید. در این رویکرد شما رو به قضیه حرکت می کنید.

رویکرد avoidance

در این حالت شما از قضیه ای که باعث ناراحتی شما شده دوری می کنید و ترجیح می دهید به آن فکر نکنید و برای آن وقت نگذارید. مثلا اینکه در محیط کار میز خود را جابجا کنین تا با همکار خود را دائم نبینید.


با اتکا به این رویکرد ها، برای مقابله با بی حوصلگی دانش آموزان نیز همین 2 حالت را می توان درنظرگرفت:
 

• رویکرد approach شناختی: یعنی دانش آموز تلاش می کند که خودش را از لحاظ ذهنی به درس علاقمند کند.
• رویکرد approach رفتاری: مثلا اینکه به معلم خود بگوید که حوصله ما از درس شما سرمی رود یا کاری کنین که درس برای ما جذابیت داشته باشد. می تونین با بازی، به ما ریاضیات را آموزش دهید.
• رویکرد avoidance شناختی: اینکه فکر و حواس خود را پرت می کند. وقتی معلم درس می دهد دانش آموز به چیزهای دیگری فکر می کند.
• رویکرد avoidance رفتاری: یعنی دانش آموز موقع درس دادن معلم، شروع می کند به بازی کردن و حرف زدن با همکلاسی های خود.

از میان رویکردهای زیر به طور کلی رویکرد approach behavioral بهترین روش هست که دانش آموز وارد قضیه شود و سعی کند راهکاری برای آن پیدا کند تا در نهایت از آن لذت ببرد. مثلا اینکه دانش آموز به دنبال کتاب های کمک آموزشی حول ریاضی می رود تا بتواند کم کم به درس ریاضی علاقمند شود. پس درواقع این بدترین کار است که مسئله ای که فرد را ناراحت می کند در ذهن او حل نشود.

تقسیم بندی دانش آموزان از لحاظ میزان افت یا پیشرفت درسی

1.  فرار کننده ها
   دانش آموزی که  سرکلاس برای بغل دست خود جوک تعریف می کند تا به درس گوش ندهد،. این گروه بیشترین میزان افت تحصیلی را خواهند داشت.
2. باز تعریف، باز تمجید
   دانش آموزانی که سعی می کنند به خودشان بقبولانند که ریاضی درس مهمی است. برای کنکور، برای آینده و ... این گروه بیشترین پیشرفت درسی را دارند.
3. رفتاری
   این گروه قبلا گفتیم بهترین رفتار را خواهند داشت اما ممکن است همان دانش آموزی که به معلم پیشنهاد می دهد که کلاس را از یکنواختی درآورد، خودش شروع می کند با بغل دستی اش صحبت کردن و کم کم شروع می کند به غر زدن.در نتیجه از لحاظ درسی پیشرفت زیادی ندارد چون ماهیت اصلاح طلبی اش با اجتنابش همراه شده و بیشتر جنبه ی غر زدن پیدا کرده است.

برگرفته از سخنرانی جناب دکتر آذرخش مکری، متخصص  اعصاب و روان